اقتصاد کشاورزی
فاطمه معززی؛ سعید یزدانی
چکیده
امروزه جهت تأمین امنیت غذایی و پاسخ به تقاضای روز افزون ناشی از رشد جمعیت، اکثر کشورها و از جمله ایران به تولید گندم توجه ویژه دارند. اتخاذ سیاست‌های انگیزشی دولت‌ها جهت افزایش تولید این محصول، زمینه استفاده گسترده‌‌ی نهاده‌های مختلف تولید، از جمله کودهای شیمیایی که امکان آلودگی خاک و آب را دارد به دنبال داشته است. افزایش این آلودگی‌ها ...
بیشتر
امروزه جهت تأمین امنیت غذایی و پاسخ به تقاضای روز افزون ناشی از رشد جمعیت، اکثر کشورها و از جمله ایران به تولید گندم توجه ویژه دارند. اتخاذ سیاست‌های انگیزشی دولت‌ها جهت افزایش تولید این محصول، زمینه استفاده گسترده‌‌ی نهاده‌های مختلف تولید، از جمله کودهای شیمیایی که امکان آلودگی خاک و آب را دارد به دنبال داشته است. افزایش این آلودگی‌ها موجب تغییر نگرش در زمینه‌ی تولید غذا شده است. از مهم‌ترین این نگرش‌ها، تولید پایدار غذای کافی در کنار توجه به ابعاد اجتماعی، اقتصادی و زیست‌محیطی است. بنابراین جهت رسیدن به این هدف، بهینه‌سازی و افزایش کارایی زیست‌محیطی و هزینه در مصرف نهاده‌های کود شیمیایی ضروری است. بدین منظور این مطالعه به بررسی کارایی هزینه و کارایی زیست‌محیطی گندمکاران شهرستان گچساران با استفاده از روش تحلیل پوششی داده ها پرداخته است. داده های مورد نیاز با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده و تکمیل پرسشنامه از کشاورزان روستاهای دشت لیشتر شهرستان گچساران در سال 1398 بدست آمد. نتایج نشان داد متوسط کارایی هزینه تحت فرض بازده ثابت به مقیاس و بازده متغیر به مقیاس به ترتیب 536/0 و 662/0 و میانگین کارایی زیست‌محیطی تحت فرض بازده ثابت به مقیاس و بازده متغیر به مقیاس به ترتیب 569/0 و 691/0 است. بنابراین امکان کاهش هزینه تولید و عدم کارایی زیست‌محیطی به میزان قابل توجهی برای کشاورزان با بهبود در کارایی فنی نیز وجود دارد. لذا توصیه می‌شود در کنار آموزش کشاورزان در استفاده‌ی بهینه از نهاده‌های شیمیایی، دولت می‌تواند با اتخاذ سیاست‌های حمایتی، گندمکاران را به سمت کشت و تولید ارگانیک این محصول سوق دهد تا ضمن تأمین درآمد آنان، محصول سالمتری به دست مصرف‌کنندگان برسد و عملکرد زیست‌محیطی آنها را بهبود بخشد.
